Mumbai: ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆ ಸದಾ ವೆಚ್ಚ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೆ ಕಸರತ್ತು ಮಾಡುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತದೆ. ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಸೆಂಟ್ರಲ್ ರೈಲ್ವೆ (Central Railway) ಮಾದರಿಯಾಗಿದೆ. ಮುಕ್ತ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ (open market) ವಿದ್ಯುತ್ ಖರೀದಿಸಿ, ಹಸಿರು ಇಂಧನ ಬಳಸಿ, ಇದು ಒಂದು ದಶಕದಲ್ಲಿ 6,005 ಕೋಟಿ ರೂ ಉಳಿತಾಯ ಸಾಧಿಸಿದೆ ಎಂದು ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಹಿಂದಿನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ರೈಲ್ವೆ ತನ್ನ ವಿದ್ಯುತ್ ಅವಶ್ಯಕತೆಗೆ ವಿದ್ಯುತ್ ವಿತರಣಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ (ಡಿಸ್ಕಾಂ) ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ವಿದ್ಯುತ್ ದರ ಹೆಚ್ಚಿದ ಕಾರಣ, ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಕಡಿಮೆ ದರದ ವಿದ್ಯುತ್ ಖರೀದಿಗೆ ರೈಲ್ವೆ ಮುಂದಾಯಿತು.
2015ರಲ್ಲಿ ಸೆಂಟ್ರಲ್ ರೈಲ್ವೆ ಮುಕ್ತ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯುತ್ ಖರೀದಿ ಆರಂಭಿಸಿತು. ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಉಳಿತಾಯ 161 ಕೋಟಿ ರೂ ಆಗಿದ್ದರೆ, 2024-25ರ ವೇಳೆಗೆ ಇದು 690 ಕೋಟಿ ರೂ ಗೆ ಹೆಚ್ಚಳವಾಯಿತು. ಈ ಯೋಜನೆಯಿಂದ ಒಟ್ಟು 6,005 ಕೋಟಿ ರೂ ಉಳಿತಾಯ ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು.
ಮುಕ್ತ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಿಂದ ವಿದ್ಯುತ್ ಖರೀದಿ ನೀತಿ ಹಸಿರು ಇಂಧನ ಬಳಕೆಯತ್ತ ದಾರಿತೋರುತ್ತದೆ. ಸೆಂಟ್ರಲ್ ರೈಲ್ವೆಯು ಇಂಧನದುರಂದ ಹಸಿರು ಇಂಧನದ ಬಳಕೆಯನ್ನೂ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುತ್ತಿದೆ.
ಸೆಂಟ್ರಲ್ ರೈಲ್ವೆ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ, ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ (ಉತ್ತರ-ದಕ್ಷಿಣ ಭಾಗ) ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕದ ಈಶಾನ್ಯ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಈ ರೀತಿಯ ಕಾರ್ಯಯೋಜನೆಗಳು ರೈಲ್ವೆಯ ಖರ್ಚು ತಗ್ಗಿಸಿ, ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ಪರಿಹಾರ ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ.