Eastern Ladakh ನಲ್ಲಿನ ವಾಸ್ತವಿಕ ನಿಯಂತ್ರಣ ರೇಖೆಯ (Line of Actual Control (LAC)) ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಉದ್ವಿಗ್ನತೆಯನ್ನು ಸರಾಗಗೊಳಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳ ಮಧ್ಯೆ, ಅರುಣಾಚಲ ಪ್ರದೇಶದ (Arunachal Pradesh) ಈ ಹಿಂದೆ ಹೆಸರಿಸದ ಶಿಖರಕ್ಕೆ 6 ನೇ ದಲೈ ಲಾಮಾ, (Dalai Lama) ತ್ಸಾಂಗ್ಯಾಂಗ್ ಗ್ಯಾಟ್ಸೊ (Tsangyang Gyatso) ಅವರ ಹೆಸರನ್ನು ನಾಮಕರಣ ಮಾಡಿದೆ. ಭಾರತದ ಈ ನಡೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಚೀನಾ (China) ಅಸಮಾಧಾನ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದೆ.
ಚೀನಾದ ವಿದೇಶಾಂಗ ಸಚಿವಾಲಯದ ವಕ್ತಾರ ಲಿನ್ ಜಿಯಾನ್, (Lin Jian) ಈ ಕಾಯಿದೆಯನ್ನು “ಕಾನೂನುಬಾಹಿರ, ಶೂನ್ಯ ಮತ್ತು ಅನೂರ್ಜಿತ” (illegal, null and void) ಎಂದು ಲೇಬಲ್ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ, ಅರುಣಾಚಲ ಪ್ರದೇಶದ ಮೇಲೆ ಚೀನಾದ ಹಕ್ಕನ್ನು ಪುನರುಚ್ಚರಿಸಿದರು, ಇದು “ದಕ್ಷಿಣ ಟಿಬೆಟ್” ನ (Southern Tibet) ಭಾಗವಾಗಿದೆ.
ವಿವಾದದ ಹಿನ್ನೆಲೆ
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪರ್ವತಾರೋಹಣ ಮತ್ತು ಸಾಹಸ ಕ್ರೀಡೆಗಳ (National Mountaineering and Adventure Sports (ನಿಮಾಸ್)) ತಂಡವು ಅರುಣಾಚಲ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿನ (Arunachal Pradesh) ದಂಡಯಾತ್ರೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಈ ಶಿಖರವನ್ನು ಹೆಸರಿಸಿದೆ.
ನಿರ್ದೇಶಕ ಕರ್ನಲ್ ರಣವೀರ್ ಸಿಂಗ್ ಜಮ್ವಾಲ್ (Colonel Ranveer Singh Jamwal) ನೇತೃತ್ವದ ತಂಡವು 20,942 ಅಡಿ ಎತ್ತರದ ಶಿಖರವನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಏರಿತು ಮತ್ತು 1682 ರಲ್ಲಿ ಮೊನ್ ತವಾಂಗ್ (Mon Tawang) ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ 6 ನೇ ದಲೈ ಲಾಮಾ ಅವರನ್ನು ಗೌರವಿಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದೆ.
ರಕ್ಷಣಾ ಸಚಿವಾಲಯವು ಈ ನಾಮಕರಣವು ಲಾಮಾ ಅವರ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆ ಮತ್ತು ಮೊನ್ಪಾ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಅವರ ಕೊಡುಗೆಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ಅವರಿಗೆ ನೀಡಿದ ಗೌರವವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದೆ.
ಚೀನಾದ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ
ಮಾಧ್ಯಮಗೋಷ್ಠಿಯಲ್ಲಿ, ಲಿನ್ ಜಿಯಾನ್ (Lin Jian) ಅವರು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ನಾಮಕರಣದ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದಿಲ್ಲ ಎಂದು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದರು ಆದರೆ ಜಂಗ್ನಾನ್ (Jungnan) ಅರುಣಾಚಲ ಪ್ರದೇಶ ಚೀನಾದ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಒತ್ತಿ ಹೇಳಿದರು. ಅವರು ಬೀಜಿಂಗ್ನ (Beijing) ದೀರ್ಘಕಾಲದ ನಿಲುವನ್ನು ಪುನರುಚ್ಚರಿಸಿದರು, ಪ್ರದೇಶದ ಮೇಲೆ ಭಾರತದ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದರು.
ಚೀನಾದ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಹಕ್ಕುಗಳು
ಅರುಣಾಚಲ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ತನ್ನ ಭೂಪ್ರದೇಶದ ಭಾಗವೆಂದು ಚೀನಾ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದೆ, ಅದನ್ನು ದಕ್ಷಿಣ ಟಿಬೆಟ್ (Southern Tibet) ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಿದೆ. 2017 ರಿಂದ, ಬೀಜಿಂಗ್ (Beijing) ತನ್ನ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಲು ರಾಜ್ಯದ ಹಲವಾರು ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ಮರುನಾಮಕರಣ ಮಾಡಿದೆ.
ಆದಾಗ್ಯೂ, ಭಾರತವು ಈ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ದೃಢವಾಗಿ ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದೆ, ಅರುಣಾಚಲ ಪ್ರದೇಶವು ಭಾರತದ ಅವಿಭಾಜ್ಯ ಅಂಗವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದೆ. ಭಾರತ ಚೀನಾದ ಆಕ್ಷೇಪಣೆಗಳನ್ನು ತಳ್ಳಿಹಾಕಿತು, ಅಂತಹ ಕ್ರಮಗಳು ನೆಲದ ಮೇಲಿನ ವಾಸ್ತವತೆಯನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಪುನರುಚ್ಚರಿಸಿತು.
