ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಜಾರಿಗೊಳಿಸಿರುವ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಶಿಕ್ಷಣ ನೀತಿ (NEP) 2020 ಭಾರತದ ಮಕ್ಕಳ ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಲಿದೆ. ಈ ಹೊಸ ನೀತಿಯು ಪುಸ್ತಕದ ಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ಸೀಮಿತವಾಗದೆ, ಕಲಿಕೆಯನ್ನು ಆಟ ಮತ್ತು ವಿನೋದಮಯ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಮಕ್ಕಳ ಸೃಜನಶೀಲತೆಯನ್ನು (Creativity) ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಹೊರಟಿದೆ.
ಶಾಲೆಯ ಹೊಸ ಆಕಾರ: 10ನೇ, 12ನೇ ತರಗತಿಯ ಮಹತ್ವ ಇಳಿಕೆ
ಹಳೆಯ 10+2 (10ನೇ ತರಗತಿವರೆಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯ, ನಂತರ 2 ವರ್ಷ ಪಿಯುಸಿ) ಮಾದರಿಯ ಬದಲಿಗೆ, NEP ಯು 5+3+3+4 ಎಂಬ ಹೊಸ ಶಾಲಾ ರಚನೆಯನ್ನು ತಂದಿದೆ.
ಆಟವೇ ಪಾಠ (ಮೊದಲ 5 ವರ್ಷ): 3 ರಿಂದ 8 ವರ್ಷದೊಳಗಿನ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ, ಅಂದರೆ ಅಂಗನವಾಡಿ, 1 ಮತ್ತು 2ನೇ ತರಗತಿಗಳಲ್ಲಿ ಕೇವಲ ಆಟ ಮತ್ತು ಹಾಡುಗಳ ಮೂಲಕವೇ ಕಲಿಕೆ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಈ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳ ಒತ್ತಡ ಇರುವುದಿಲ್ಲ.
ವೃತ್ತಿಪರ ಕಲಿಕೆ 6ನೇ ತರಗತಿಯಿಂದಲೇ: ಮಕ್ಕಳು 6ನೇ ತರಗತಿಯಿಂದಲೇ ಕೋಡಿಂಗ್ (Coding) (ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಪ್ರೋಗ್ರಾಮಿಂಗ್) ಮತ್ತು ವೃತ್ತಿಪರ ಶಿಕ್ಷಣ (ಕಾರ್ಪೆಂಟರಿ, ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಷಿಯನ್ ಕೆಲಸ, ತೋಟಗಾರಿಕೆ ಇತ್ಯಾದಿ) ಕಲಿಯಬಹುದು. ಇದರಲ್ಲಿ ಇಂಟರ್ನ್ಶಿಪ್ಗಳು ಸಹ ಸೇರಿರುತ್ತವೆ.
ವಿಷಯಗಳ ಆಯ್ಕೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ (9ನೇ ತರಗತಿಯಿಂದ): ವಿಜ್ಞಾನ, ಕಲೆ (Art) ಮತ್ತು ವಾಣಿಜ್ಯ (Commerce) ವಿಭಾಗಗಳ ನಡುವಿನ ಗಡಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಲಾಗಿದೆ. ಈಗ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ತಮ್ಮ ಇಷ್ಟದ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಆರಿಸಿಕೊಂಡು ಕಲಿಯಬಹುದು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ: ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರದ ಜೊತೆ ಸಂಗೀತ ಅಥವಾ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು.
ಬುದ್ಧಿ ಬೆಳೆಸುವ ಪರೀಕ್ಷೆ ಮತ್ತು ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ
ಹೊಸ ಪ್ರಗತಿ ಕಾರ್ಡ್: ವಾರ್ಷಿಕ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಪಡೆದ ಅಂಕಗಳ ಬದಲಿಗೆ, NEP ಯ ಸಮಗ್ರ ಪ್ರಗತಿ ಕಾರ್ಡ್ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳ (ವಿಮರ್ಶಾತ್ಮಕ ಚಿಂತನೆ, ಕ್ರೀಡೆ, ಕಲೆ ಮತ್ತು ನೈತಿಕತೆ) ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಪರೀಕ್ಷಾ ಸುಧಾರಣೆ: ಬೋರ್ಡ್ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳ ಒತ್ತಡವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಎರಡು ಬಾರಿ ಬೋರ್ಡ್ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸುವ ಆಯ್ಕೆ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಠಪಾಠದ ಬದಲು, ಜ್ಞಾನದ ಅನ್ವಯಿಕೆಗೆ (Applications) ಹೆಚ್ಚು ಒತ್ತು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ನಾವೀನ್ಯತೆಗೆ ಉತ್ತೇಜನ
ಮಕ್ಕಳು ಕೇವಲ ಪುಸ್ತಕ ಓದುವುದಕ್ಕೆ ಸೀಮಿತವಾಗದೆ, ಹೊಸ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಕೈಯಾರೆ ಮಾಡಿ ಕಲಿಯುವಂತೆ (Hands-on Learning) ಮಾಡಲು ಒತ್ತು ನೀಡಲಾಗಿದೆ.
ATAL ಟಿಂಕರಿಂಗ್ ಲ್ಯಾಬ್ಗಳು: ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾದ ಈ ಲ್ಯಾಬ್ಗಳಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ರೋಬೋಟ್ಗಳು, 3D ಪ್ರಿಂಟರ್ಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ತಮ್ಮ ಸ್ವಂತ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು (Prototypes) ರಚಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಪರಿಹಾರ ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಬಹುದು.
ಡಿಜಿಟಲ್ ಸಹಾಯ: ಶಿಕ್ಷಕರು ಮತ್ತು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಉತ್ತಮ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಆನ್ಲೈನ್ ಪಠ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಲು PM e-VIDYA ಮತ್ತು DIKSHA ದಂತಹ ವೇದಿಕೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.
NEP ಯಶಸ್ಸಿಗೆ ಸರ್ಕಾರಿ ಯೋಜನೆಗಳು
NEP 2020 ರ ತತ್ವಗಳನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಅಳವಡಿಸಲು, ಸರ್ಕಾರವು ಪ್ರಮುಖ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸಿದೆ:
PM SHRI ಶಾಲೆಗಳು: ಇಡೀ ದೇಶಕ್ಕೆ NEP ಮಾದರಿ ಶಾಲೆಗಳಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಲಿವೆ.
ಜಾದೂಯಿ ಪಿಟಾರಾ: ಇದು ಕಡಿಮೆ ವಯಸ್ಸಿನ ಮಕ್ಕಳು ಆಟಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಆಟಗಳ ಮೂಲಕ ಕಲಿಯಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ಒಂದು ಬೋಧನಾ ಕಿಟ್ (Teaching Kit) ಆಗಿದೆ.
NIPUN ಭಾರತ ಮಿಷನ್: 3ನೇ ತರಗತಿಯೊಳಗಿನ ಎಲ್ಲಾ ಮಕ್ಕಳು ಓದುವುದು, ಬರೆಯುವುದು ಮತ್ತು ಲೆಕ್ಕಾಚಾರ ಮಾಡುವ ಮೂಲಭೂತ ಕೌಶಲ್ಯಗಳನ್ನು ಕಲಿಯುವುದನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತದೆ.








