ವಿಶ್ವ ಹೈಡ್ರೋಗ್ರಫಿ ದಿನವನ್ನು (World Hydrography Day) ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಜೂನ್ 21 ರಂದು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ದಿನದ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶ ಹೈಡ್ರೋಗ್ರಫಿ (ಜಲಮೂಲಗಳ ಅಳತೆ ಮತ್ತು ವಿವರಿಸುವ ಶಾಸ್ತ್ರ) ಯ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡುವುದು.
ಹೈಡ್ರೋಗ್ರಫಿ ಎಂದರೇನು?: ಹೈಡ್ರೋಗ್ರಫಿಯು ಸಾಗರ, ನದಿ, ಸಮುದ್ರದ ಆಳ, ಬಂಡೆ, ಭಗ್ನಾವಶೇಷಗಳು ಮುಂತಾದ ಜಲದ ಅಡಗಿನ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಅಳೆಯುವ ಶಾಸ್ತ್ರವಾಗಿದೆ. ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಸ್ಪೆಷಲ್ ಹಡಗುಗಳು, ದೋಣಿಗಳು, ಲೇಸರ್ ಉಪಕರಣಗಳು ಹಾಗೂ ಉಪಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಈ ದಿನದ ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ಉದ್ದೇಶ
- ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆಯು 2005ರಲ್ಲಿ ಈ ದಿನವನ್ನು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಘೋಷಿಸಿದೆ.
- ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೈಡ್ರೋಗ್ರಾಫಿಕ್ ಸಂಸ್ಥೆ (IHO) 1921ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪನೆಗೊಂಡಿದ್ದು, ಈ ಸಂಸ್ಥೆಯ ವಾರ್ಷಿಕೋತ್ಸವದ ಅಂಗವಾಗಿ ಈ ದಿನವನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
- ಈ ದಿನದ ಉದ್ದೇಶ
- ಸುರಕ್ಷಿತ ನೌಕಾ ಸಂಚಾರ
- ಸಮುದ್ರ ಸಂಪತ್ತುಗಳ ಸಂರಕ್ಷಣೆ
- ಕರಾವಳಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಹೈಡ್ರೋಗ್ರಫಿಯ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುವುದು
- 2024ರ ಥೀಮ್: ಸಾಗರದಾಳದ ನಕ್ಷೆ – ಸಾಗರ ಕ್ರಿಯೆ ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸುವುದು
- ಈ ವರ್ಷದ ಥೀಮ್, IHO ಗುರಿಗಳಾದ,
- ಸಮುದ್ರದ ತಿಳುವಳಿಕೆ ಮತ್ತು ಸುಸ್ಥಿರ ಬಳಕೆ
- ಸಾಮಾಜಿಕ ಪ್ರಯೋಜನಕ್ಕಾಗಿ ಡೇಟಾ ಬಳಕೆ ಅನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ.
ಹೈಡ್ರೋಗ್ರಫಿಯ ಪ್ರಾಯೋಜನಗಳು
- ಜಲವಿಜ್ಞಾನವು ಹಲವಾರು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಉಪಯುಕ್ತವಾಗಿದೆ
- ನಾವಿಕ ಸಂಚಾರದ ಸುರಕ್ಷತೆ
- ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ
- ಸಮುದ್ರ ಪರಿಸರದ ಸಂರಕ್ಷಣೆ
- ಮೀನುಗಾರಿಕೆ, ತೈಲ, ಅನಿಲ ಶೋಧನೆ
- ಕರಾವಳಿ ನಿರ್ವಹಣೆ
- ಸುನಾಮಿ ಮುನ್ಸೂಚನೆ
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹೈಡ್ರೋಗ್ರಫಿಯ ಸ್ಥಿತಿ
- ಭಾರತೀಯ ನೌಕಾ ಹೈಡ್ರೋಗ್ರಾಫಿಕ್ ಇಲಾಖೆ (INHD) ಈ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಮುಂಚೂಣಿಯಲ್ಲಿದೆ.
- 1874ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪನೆಗೊಂಡ ಈ ಇಲಾಖೆ ಇಂದು ಹೆಚ್ಚು ತಾಂತ್ರಿಕ ಸಜ್ಜಿಕೆಯಿಂದ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದೆ.
- ದೇಶೀಯವಾಗಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ 7 ಸಮೀಕ್ಷಾ ಹಡಗುಗಳು, ತರಬೇತಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಇದರಡಿಯಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿವೆ.
- 2023ರಲ್ಲಿ 6.5 ಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ನ್ಯಾವಿಗೇಶನ್ ಚಾರ್ಟ್‌ಗಳನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.
- 2025ರ ವಿಶ್ವ ಸಾಗರ ಸಮ್ಮೇಳನದ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಸಾಗರ ಉಪಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತಿದೆ.
ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೈಡ್ರೋಗ್ರಾಫಿಕ್ ಸಂಸ್ಥೆ (IHO)
- 1921ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿತ ಈ ಸಂಸ್ಥೆ, ಸಮುದ್ರ ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಪ್ರಮಾಣಿತ ರೀತಿಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ.
- ಎಲ್ಲಾ ದೇಶಗಳು ನಾವಿಕ ಸಂಚಾರ ಹಾಗೂ ಸಂಶೋಧನೆಗಾಗಿ ಹೈಡ್ರೋಗ್ರಾಫಿಕ್ ಮಾಹಿತಿ ಬಳಸುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
- ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ವೃದ್ಧಿ ಹಾಗೂ ಡೇಟಾ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿ ಸಹಕಾರವನ್ನು ಬೆಳೆಸುತ್ತದೆ.