ನರಕ ಚತುರ್ದಶಿಯು (Naraka Chaturdashi) ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ದೀಪಾವಳಿಯ (Deepavali) ಹಿಂದಿನ ದಿನದಂದು ಆಚರಿಸಲಾಗುವ ಪ್ರಮುಖ ಹಿಂದೂ ಹಬ್ಬವಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ಚೋಟಿ ದೀಪಾವಳಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.
ಇದು ಹಿಂದೂ ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ” ಯಮರಾಜ” ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಸಾವಿನ ಭಗವಂತನಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿತವಾದ ಹಬ್ಬವಾಗಿದೆ.
ನರಕ ಚತುರ್ದಶಿ ಕಾರ್ತಿಕ ಮಾಸದಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತದೆ. ಇದು 14 ನೇ ದಿನ, ಚಂದ್ರನು ಕ್ಷೀಣಿಸುತ್ತಿರುವಾಗ, ಮತ್ತು ಆ ತಿಂಗಳ ಕೃಷ್ಣ ಪಕ್ಷದ ಚತುರ್ದಶಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
ತಮಿಳುನಾಡು, ಕರ್ನಾಟಕ ಮತ್ತು ಗೋವಾ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ನರಕ ಚತುರ್ದಶಿಯನ್ನು ದೀಪಾವಳಿಯ ದಿನದಂದು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಭಾರತದ ಉಳಿದ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ, ನರಕ ಚತುರ್ದಶಿಯನ್ನು ಮರುದಿನ ರಾತ್ರಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಇದು ಅಮಾವಾಸ್ಯೆಯ ರಾತ್ರಿಯಾಗಿದೆ. ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ದೀಪಾವಳಿ ಭೋಗಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
ನರಕ ಚತುರ್ದಶಿಯ ಪುರಾಣವು ಬೆಳಕಿನ ಶಕ್ತಿಯಿಂದ ಅಥವಾ ದೈವಿಕ ಒಳ್ಳೆಯತನದಿಂದ ಕತ್ತಲೆ ಅಥವಾ ಕೆಟ್ಟತನದ ನಿರ್ಮೂಲನೆಯನ್ನು ಸಂಕೇತಿಸುತ್ತದೆ.
ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಈ ದಿನದಂದು ದೀಪಾವಳಿಯನ್ನು ಆಚರಿಸುವ ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ದೀಪಗಳು ಅಥವಾ ದೀಪಗಳನ್ನು ಬೆಳಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ನರಕ ಚತುರ್ದಶಿ
ರಾಕ್ಷಸ ರಾಜ ನರಕಾಸುರನು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲೆ ಜನರನ್ನು ಪೀಡಿಸುತ್ತಿದ್ದನು ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಇನ್ನು ಹಿಂಸೆಯನ್ನು ಸಹಿಸಲಾಗದೆ, ಜನರು ಸಹಾಯಕ್ಕಾಗಿ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ ಮತ್ತು ಕಾಳಿ ದೇವಿಯನ್ನು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸಿದರು.
ಕೆಲವು ಪೌರಾಣಿಕ ಕಥೆಗಳು ನರಕಾಸುರನನ್ನು ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣನಿಂದ ಕೊಂದ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳಿದರೆ, ಇತರರು ಕಾಳಿ ದೇವಿಯಿಂದ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತಾರೆ. ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಈ ದಿನವನ್ನು ಕಾಳಿ ಚೌಡಸ್ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ, ಗುಜರಾತ್ ಮತ್ತು ರಾಜಸ್ಥಾನ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಚಲಿತವಾಗಿದೆ.
ಭಾರತದ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ನರಕ ಚತುರ್ದಶಿಯನ್ನು ದೀಪಾವಳಿಯ ಮುಂಚಿನ ಅಮಾವಾಸ್ಯೆಯಂದು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಮರುದಿನ ಜನರು ಈ ರಾಕ್ಷಸ ರಾಜನ ಹತ್ಯೆಯನ್ನು ಮತ್ತು ಭೂಮಿಯಿಂದ ದುಷ್ಟ ಮತ್ತು ಕತ್ತಲೆಯನ್ನು ಹೊರಹಾಕುವುದನ್ನು ಆಚರಿಸಲು ದೀಪಗಳು ಅಥವಾ ದೀಪಗಳನ್ನು ಬೆಳಗಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಪುರಾಣ ಕಥೆ
ಈ ದಿನ ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣನು ನರಕಾಸುರನನ್ನು ಸಂಹರಿಸಿದಾಗ ನರಕಾಸುರನು ಒಂದು ವರವನ್ನು ಕೇಳುತ್ತಾನೆ. “ನನ್ನ ಸಂಹಾರದ ನೆನಪಿಗಾಗಿ ಎಲ್ಲರೂ ಅಭ್ಯಂಜನವನ್ನು ಮಾಡಬೇಕು ಮತ್ತು ದೀಪ ಪ್ರಜ್ವಲನವನ್ನು ಮಾಡಬೇಕು” ಎಂದು ಕೇಳಿದುದರಿಂದ ಕೃಷ್ಣನು ಹಾಗೆಯೇ ಆಗಲಿ ಎಂದು ಅನುಗ್ರಹಿಸಿದ್ದನು.
ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣನು ನರಕಾಸುರನನ್ನು ಸಂಹರಿಸಿದಾಗ ಅವನ ಮೇಲೆ ರಕ್ತದ ಕಲೆಗಳು ಸಿಡಿದಿದ್ದವು. ಅದನ್ನು ತೊಳೆದುಕೊಳ್ಳಲೆಂಬಂತೆ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣನೂ ಸಹ ಎಣ್ಣೆ-ನೀರನ್ನು ಹಾಕಿಕೊಂಡಿದ್ದನು.
ಅದರಂತೆ ಈದಿನ ಹಬ್ಬವನ್ನಾಗಿ ಆಚರಿಸಿ, ಅಭ್ಯಂಜನ ಮಾಡಿ ಕೊಳ್ಳುವ ಪರಿಪಾಠವಿದೆ. ನರಕಾಸುರ ಸಾಯುವ ಮುನ್ನ ಈ ದಿನವನ್ನು ಬಣ್ಣಬಣ್ಣದ ದೀಪಗಳನ್ನು ಹಚ್ಚಿ ಆಚರಿಸಬೇಕೆಂದು ಕೋರಿದನು. ಅದರಂತೆ ಪಟಾಕಿ ಸಿಡಿಸಿ ಸಂಭ್ರಮಿಸುತ್ತೇವೆ.
ಸಮಸ್ತ ಓದುಗ ಬಳಗಕ್ಕೆ ನರಕ ಚತುರ್ದಶಿಯ ಶುಭಾಶಯಗಳು.